Koronawirus w branży komunalnej

2020-03-25

Okres zagrożenia epidemiologicznego jest szczególnie trudny dla wszystkich tych, którzy ze względu na specyfikę swojej pracy nie mogą wykonywać jej z domu. Wiele firm zdecydowało się na telepracę, jednak odpadów nie da się odbierać ani przetwarzać zdalnie, dlatego pracownicy przedsiębiorstw z branży gospodarki odpadami mogą odczuwać niepokój, a pracodawcy robią wszystko, by zapewnić im, jak najbezpieczniejsze warunki pracy.

Niestety, brak jest opracowanych wcześniej procedur i zasad postępowania z odpadami w czasie epidemii. Ustawa z 2 marca 2020 (Dz.U. 2020, poz. 374) o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19 nie zapewnia żadnych konkretnych wskazówek postępowania dla branży komunalnej. Kilka dni temu (21.03.2020) wiceminister w Ministerstwie Klimatu Jacek Ozdoba poinformował o trwających pracach nad nowymi przepisami dot. gospodarki odpadami (w szczególności odpadami medycznymi i komunalnymi) w trakcie obowiązywania stanu epidemiologicznego. Szczegóły nowych rozwiązań nie są jeszcze znane, wiec trudno na chwilę obecną ocenić, jaki będzie ich wpływ na wzrost bezpieczeństwa.

Liczne wątpliwości budził sposób odbierania odpadów wytwarzanych w gospodarstwach domowych objętych kwarantanną w ramach zapobiegania COVID-19. W sprawie tej, zabrał głos Główny Inspektorat Sanitarny, zalecając, aby odpady tego typu nadal traktować, jako odpady komunalne. Należy bowiem pamiętać, że osoby przebywające w miejscu swojego zamieszkania – niezależnie od tego, czy są objęte kwarantanną czy nie – chorują na różne choroby zakaźne, np. grypę, i z tego powodu odpady komunalne nie są zaliczane do medycznych odpadów o właściwościach zakaźnych (komunikat z dnia 17 marca 2020).

Niezależnie od rozwiązań systemowych, warto pamiętać, że w tym trudnym dla wszystkich okresie najważniejsze jest stosowanie środków dezynfekujących, profilaktyka i edukacja. Podstawowe działania prewencyjne pracodawców polegają na zapewnieniu pracownikom warunków do prawidłowego mycia rąk. Chodzi tu nie tylko o zapewnienie dostępu do mydła, wody i środków dezynfekujących, ale również ogólnodostępny instruktaż. Równie ważna jest dystrybucja informacji, czym jest COVID-19, jakie są jego główne objawy i jak należy postępować w przypadku podejrzenia choroby u siebie lub kogoś ze swojego najbliższego otoczenia. Uczula się również pracowników na konieczność utrzymywania bezpiecznego dystansu, stosowania właściwej ochrony podczas kaszlu i kichania (zakrywanie ust lub nosa zgiętym łokciem albo chusteczką) oraz powstrzymywanie się od częstego dotykania twarzy, w szczególności okolic oczu i ust.

Wiele firm wprowadziło również zmiany organizacji pracy, które z jednej strony mają ograniczyć możliwość kontaktu pracowników z osobami chorymi, z drugiej – zapewnić ciągłość pracy, w sytuacji, gdy zachoruje ktoś z zespołu i część pracowników trzeba będzie objąć kwarantanną. Polegają one m.in. na takim rozplanowaniu systemy pracy zmianowej, aby pracownicy z jednej zmiany nie mieli kontaktu z pracownikami z kolejnej zmiany. W takim układzie, czas „ przestoju” jest wykorzystywany na dezynfekcję pomieszczeń i pojazdów. Ogranicza się też do minimum możliwość przebywania większych grup pracowników w pomieszczeniach socjalnych (szatniach, stołówkach) oraz przykłada się szczególną wagę do właściwego zabezpieczania brudnej odzieży roboczej.

Ze względu na uszczuplenie zespołów (cześć pracowników przebywa na L4, część opiekuje się dziećmi), w wielu miastach zrezygnowano obecnie z odbioru odpadów wielkogabarytowych lub surowców wtórnych, skupiając się na zapewnieniu właściwego odbioru odpadów komunalnych (zmieszanych). Zmianie uległy również godziny ich odbioru.

Mieszkańcy obsługiwanych posesji również mogą przyczynić się do zwiększenia bezpieczeństwa załóg śmieciarek przez:
• wyrzucanie odpadów w szczelnie zawiązanych workach,
• w przypadku domków jednorodzinnych – wystawianie worków z odpadami przed posesje, aby pracownicy nie musieli dotykać klamek, dzwonków i domofonów, co może przyczynić się do ograniczenia rozprzestrzeniania wirusa,
powstrzymywanie się od odwiedzania biur obsługi klientów i kontaktowanie się z nimi telefonicznie lub mailowo.

Konieczność utrzymywania rygorystycznych procedur bezpieczeństwa w branży komunalnej, może przekładać się niekiedy na niedogodności dla obsługiwanych przez nią mieszkańców. Należy jednak pamiętać, że utrzymanie stabilnego gospodarowania odpadami, w szczególności odpadami komunalnymi, jest kluczowe dla zapewnienia bezpieczeństwa sanitarno–epidemiologicznego całego kraju i jego obywateli.